Dünya genelinde en çok takip edilen sportif faaliyetlerin başında gelen NBA (National Basketball Association) Amerika Birleşik Devletleri profesyonel basketbol organizasyonudur.
NBA Tarihçesi
Amerika Birleşik Devletleri’nde profesyonel basketbol organizasyonu çok daha eski yıllara uzanmakla birlikte NBA için daha yakın tarihli bir süreçten söz edilebilir. Bu çerçevede 6 Haziran 1946 tarihinde kurulan Basketball Association of America (BAA) bugüne gelen yolculuğun kilometre taşlarından birisidir.
Basketbol konusunda son derece gelişmiş olan ülkede o yıllarda BAA dışında da profesyonel lig organizasyonu bulunmaktaydı. National Basketball League (NBL) olarak bilinen lig ile BAA, 1949 yılında birleşmiş ve bugünkü adıyla National Basketball Association (NBA) ortaya çıkmıştır.
NBA Tarihindeki İlk Şampiyonluklar
Bütün NBA şampiyonları organizasyonun kuruluşundan bu yana Doğu ve Batı şampiyonlarının 7 maç üzerinden oynadığı seri ile belirlenir. Ligin adının NBA olarak belirlenmesinin ardından ilk şampiyon 1950 yılında Minneapolis Lakers olmuştur. Doğu şampiyonu Syracuse Nationals (Philadelphia 76ers) takımını 4-2 yenerek ilk NBA şampiyonluğunu kazanmayı başarmıştır.
Kuruluşunun ardından ilk beş yıl boyunca hep Batı takımlarının şampiyon olduğu NBA’de 1951 yılındaki ikinci zafer bugün Sacramento Kings adıyla bilinen Rochester Royals’in olmuştur. Finalde Doğu grubu şampiyonu New York Knicks takımını 4-3 ile geçen Batı şampiyonu böylece tarihteki yerini almıştır.
Bugünkü adıyla Los Angeles Lakers o günkü adıyla Minneapolis Lakers 1952 yılında üçüncü NBA sezonunda ikinci şampiyonluğunu elde etmeyi başarmıştır. Bir yıl öncenin kaybedeni olan New York Knicks bu defa da aynı akıbetten kurtulamamış ve yine 4-3’lük mağlubiyet ile bir kez daha Batı şampiyonluğuna engel olamamıştır.
1953 yılındaki NBA finalinde aktörler de şampiyon da değişmemiştir. Tek fark finalin bu kez 4-1’lik bir seri ile sonuçlanması olmuştur. 1954 şampiyonu yine Minneapolis Lakers olurken 4-3 yendiği rakibi bu kez Syracuse Nationals takımı olarak kayıtlara geçmiştir.
1955 yılı NBA tarihi açısından bir ilke sahne olmuş ve ilk defa bir Doğu grubu takımı şampiyon olmayı başarmıştır. Daha önce iki defa final kaybeden Syracuse Nationals bu defa kazanmayı başarmıştır. Sonraki yıllarda Detroit Pistons adını alacak olan Ft. Wayne Pistons karşısında 4-3’lük seri ile şampiyonluğu kazanmıştır.
En Çok NBA Şampiyonluğuna Sahip Takımlar
NBA şampiyonluğunu bugüne kadar 19 farklı takım kazanmıştır. Ancak bunlardan ikisi rakiplerine göre açık ara önde yer alır. Boston Celtics ve Los Angeles Lakers elde ettikleri 17’şer şampiyonluk ile NBA tarihinin en başarılı takımlarıdır. Bu ikiliyi takip eden Golden State Warriors 7 şampiyonluğa sahiptir.
NBA tarihinde en fazla şampiyonluk yaşayan takımlar sıralamasında üçüncü sıradaki Chicago Bulls’ın 6, dördüncü sıradaki San Antonio Spurs’ün 5 şampiyonluğu vardır. Listenin beşinci sırasında ise iki takım 3’er şampiyonluk ile yer alır.
Takım Bazında Şampiyonluk Detayları ve Yıllara Göre Başarılar
17 kez mutlu sona ulaşmayı başaran iki takımdan Los Angeles Lakers NBA organizasyonunun ilk 5 yılında 4 şampiyonluk elde etmiştir. Sonraki ilk şampiyonluğu için tam 17 yıl bekleyen LAL bu süre içerisinde 8 defa final kaybederek şampiyonluğu Doğu Konferansı birincisine kaptırmıştır. 1972 yılındaki bu şampiyonluğun ardından 1990 yılına kadar geçen 17 senede oynadığı 9 finalden 5 şampiyonluk daha çıkarmayı başarmıştır.
Los Angeles Lakers fırtınası 2000’li yıllarda da esmeye devam eder. Bu sürede 2010 yılına kadar 7 finalden 5 şampiyonluk elde ederek ayrılır. En son 2020 yılının şampiyonu olan Los Angeles Lakers NBA tarihine damga vurmayı başarmış bir takımdır.
Batı Konferansı Los Angeles Lakers tarafından domine edilirken Doğu Konferansı için baskın aktör Boston Celtics’tir. İlk şampiyonluk yaşadığı 1957 yılından 1977 yılına kadar geçen 20 yıllık süreye 14 final ve 13 şampiyonluk sığdırması eşine az rastlanır bir başarı örneğidir. 1981, 1984 ve 1986 yıllarını da şampiyon olarak geçen Boston Celtics son şampiyonluğunu 2008 yılında kazanırken son finalini de 2022 yılında oynamış ve Golden State Warriors’a kaybetmiştir.
NBA Şampiyonlarının Efsanevi Kadroları ve Yıldızları
Son yılların en popüler ve yıldızlarla dolu kadrosu Golden State Warriors takımına ait olabilir. Kadroda tam beş tane All-Star ve bir de Final MVP unvanına sahip oyuncu olan Warriors, tarih boyunca bu alanda kayda değer bir yer edineceğe benziyor. Andre Iguodala gibi bir yeteneğin kenardan altıncı olarak dahil olduğu takımın ilk beşinde DeMarcus Cousins, Kevin Durant, Stephen Curry, Klay Thompson ve Draymond Green gibi isimler yer alıyor.
Kobe Bryant ve Shaquille O’Neal tarafından sırtlanan 2000-2001 Los Angeles Lakers kadrosu da efsanevi sıfatını hak eden bir sezon ortaya koymayı başarmıştır. Ancak çoğu kişi bunun en iyi takım olduğunu fikrinde mutabık değildir. 1971-1972 sezonunu kasıp kavuran Jerry West ve Wilt Chamberlain, Gail Goodrich Jim McMillian ve Happy Hairston’lu kadroyu kusursuz takım olarak kabul eden çok sayıda basketbol tutkunu vardır.
Bu arada 1986-1987 Los Angeles Lakers kadrosu da efsanevi takımlar arasında yer alır. Magic Johnson liderliğinde Michael Cooper, James Worthy, Kareem Abdul-Jabbar, Byron Scott, A.C. Green ve Mychal Thompson dönemin büyük yıldızları olarak kabul edilir.
1995-1996 yılının Chicago Bulls kadrosu efsane dendiğinde ilk akla gelenlerden birisi olabilir. Lig ve final MVP’si olan Michael Jordan, Scottie Pippen, Dennis Rodman, Steve Kerr, Toni Kukoc gibi isimlerden oluşan bu kadroyu başka bir şekilde tarif etmek zaten haksızlık olacaktır.
NBA Finallerinin Unutulmaz Anları
Cleveland Cavaliers için bir ilk olan şampiyonluğu 7. maçın son saniyelerinde attığı üçlük ile getiren Kyrie Irving 2016 finallerine damga vuran adam olmayı başarmıştır. 1987 finalinin 4. maçında Boston Celtics karşısında 3 rakip üzerinden skyhook atışı yaparak maçı ve devamında şampiyonluğu getiren Magic Johnson’ın basketi NBA finallerinin unutulmaz anları arasındaki yerini almıştır.
NBA finallerinin mükemmel anlarından birisi de 1991 finalinde Michael Jordan’ın basketidir. Chicago Bulls – Los Angeles Lakers finalinde rakibin en iyi savunma oyuncusuna karşı smaç yerine turnikeye dönen hareketi ve devamında gelen basketi ile unutulmazlar arasına girmiştir.
